Centrum psychologii i psychoterapii Inteligentny Trening 2.0

Czy wiesz co jesz?

Zdrowe i zbilansowane jedzenie jest tak samo ważne jak aktywność fizyczna i sen. Dlatego warto wiedzieć, na co warto zwracać uwagę, gdy kupujesz to, co później jesz. W tym wpisie piszemy o tym, czym dobrze się kierować aby podejmować świadome, zdrowe wybory żywieniowe podczas zakupów.

Bez cukru, bez glutenu, bez soli, bez..

Na półkach sklepowych przybywa coraz więcej nowych produktów, zwłaszcza tych „bez”. Bez cukru, bez glutenu, bez laktozy, bez soli. Jeśli jesteś diabetykiem, z pewnością będziesz szukać produktów bez cukru. Jeśli nie trawisz laktozy, będziesz zwracać uwagę na produkty z takim dopiskiem. Jeśli z kolei masz problem z glutenem, a zwłaszcza jeśli masz celiakię, alergię bądź nietolerancję na gluten, to będziesz wystrzegał się produktów zawierających gluten. Soli zazwyczaj będą unikały osoby z nadciśnieniem, ale nie tylko. Dla tych grup osób to jedne z ważniejszych informacji na etykiecie. W większości przypadków dla reszty osób nie ma to istotnego znaczenia. Oczywiście żywność z mniejszą zawartością lub w ogóle bez soli, czy cukru jest zdecydowanie zdrowsza, ale w przypadku laktozy, czy glutenu nie ma to najmniejszego znaczenia, jeśli nie masz problemu z tymi składnikami. Tak więc nie łapmy się tylko i wyłącznie na tym, że coś czegoś nie zawiera – np. o to nie ma glutenu, to na pewno zdrowe, ale patrzmy na całość produktu i jego skład.

Etykiety nie takie straszne

Generalnie im mniej składników, tym lepiej, ale też ważne jest jakie to są składniki, bo jeśli są to same dodatki do żywności lub np. różne postacie cukru to ta zasada zupełnie nie ma sensu. 

Składniki są podane od największej zawartości, do najmniejszej, więc jeśli sól, czy cukier jest na początku, to lepiej unikać spożywania takich produktów zbyt często. Ważne jednak, by spojrzeć od razu w tabelę wartości odżywczych i sprawdzić dokładną zawartość sprawdzanych składników (jeśli są wymienione).

Nie każdy dodatek do żywności jest zły. Każdy natomiast ma swoje normy i jest używany przez producenta w odpowiedniej ilości, niezbędnej do uzyskania zamierzonego efektu. Dopiero częste jedzenie produktów z dużą zawartością dodatków do żywności, w tym np. konserwantów, barwników, czy stabilizatorów może szkodzić i wywoływać różne niepożądane reakcje (np. alergie).

Sprawdzaj kraj pochodzenia

Najlepiej wybierać produkty produkowane w rodzimym kraju oraz sezonowe. Zyskasz wtedy najlepszą jakość i wartość odżywczą , zwłaszcza warzyw i owoców.

Zwracaj uwagę na rodzaj opakowania

Świadomy konsument powinien też zwracać uwagę na opakowanie produktu. Czy to słoik, czy to plastik, a może papier lub puszka aluminiowa?
Chcąc dbać o środowisko, warto przyjrzeć się w co są zapakowane wybierane produkty. Niestety rzadko spotyka się mleko, czy jogurt w szklanym opakowaniu, choć zdarzają się takie. To samo dotyczy pakowanych serów, wędlin, czy wyrobów garmażeryjnych. Jeśli jest opcja na wagę tych produktów, lepiej kupować takie. Można zawsze przyjść też z własnym pojemnikiem, zwłaszcza na bakalie, czy inne sypkie produkty. Tak samo z warzywami i owocami. Dobrym sposobem jest wzięcie własnych wielorazowych toreb zamiast używania jednorazowych foliowych torebek. Jeśli kupujesz konserwową żywność w puszkach aluminiowych, po otwarciu przepłucz produkt wodą i przełóż do innego naczynia.

Nie przychodź głodny!

Ważne też, aby nie robić zakupów będąc głodnym. Wtedy mamy trochę inne postrzeganie tego, co jest nam rzeczywiście potrzebne i najczęściej mamy ochotę na wszystko.

Nie daj się przekąskom!

Wybieraj syte przekąski, których nie będziesz w stanie dużo zjeść, a dodatkowo będą one dla Ciebie wartościowe. W składzie szukaj wtedy dużej zawartości białka i błonnika, a niskiej soli i cukru. Zdrową alternatywą przekąsek są orzechy i  świeże lub suszone owoce. Dobrym wyborem będą też 2-3 składnikowe batony, które mają głównie wsad owocowo-orzechowy.

Uwaga na przeceny

Zdarza Ci się kupować tylko dlatego, że jest przecena, a wcale nie jest Ci to do niczego potrzebne lub nie masz nawet na ten produkt ochoty? To częsty chwyt marketingowy. Dlatego warto robić listę zakupów i unikać kupowania produktów, których nie potrzebujesz, bo może to skutkować marnowaniem żywności.

Jak możesz być więc świadoma/y tego, co jesz?

1. Przede wszystkim czytaj etykiety i zwróć uwagę na najważniejsze jej elementy-składniki i tabelę wartości odżywczych (ilości cukru, soli, tłuszczu, czy innych szczególnie ważnych dla nas składników). 

2. Nie ulegaj chwytom marketingowym w postaci przecen, ustawień na półce (najbardziej atrakcyjne produkty w zasięgu wzroku), czy chwytliwych dopisków „bez”.

3. Nie kupuj na głodnego!

4. Zachowaj umiar

5. Korzystaj z wielorazowych torebek , czy własnych pojemników na żywność.

Trzymamy kciuki za Twoje świadome i dobre dla Ciebie wybory w sklepie. Dobre, zbilansowane i różnorodne żywienie ma duży wpływ na to, jak czujesz się każdego dnia!

Autorka tekstu:
mgr inż. Marta Jung